Müttefik ülkelerin dışişleri bakanları, 2024’ün bu formattaki birinci toplantısı için Brüksel’deki NATO karargahında bir ortaya gelecek. İki günlük toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek.
Toplantının ana gündeminde temmuzda Washington’da yapılacak doruğun hazırlıkları, Ukrayna’ya takviyenin artırılması ve NATO’nun 75’inci kuruluş yıl dönümü kutlaması yer alıyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplantı öncesinde basına yaptığı açıklamada, “NATO tek bir önemli taahhüt üzerine kurulmuştur, bu da bir müttefike yapılan hücum, tüm müttefiklere yapılmış demektir. Bu temelden yola çıkarak tarihin en güçlü ve başarılı ittifakını kurduk. Geçen 75 yılda NATO’nun açık kapısı demokrasinin Avrupa çapında yayılmasına yardımcı oldu” sözünü kullandı.
Stoltenberg, Ukrayna’daki duruma değinerek, “Ukrayna’nın acil gereksinimleri var. Takviye sağlamadaki rastgele bir gecikmenin savaş alanında sonuçları olacaktır. Bu nedenle desteğimizin dinamiklerini değiştirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Bu nedenle bakanların Ukrayna’ya askeri dayanağı sağlam ve öngörülebilir hale getirmeyi ele alacaklarını belirten Stoltenberg, “Desteğimizi sürdürmek için çok yıllı bir mali taahhüdü de tartışacağız. Bu toplantı Washington Tepesi’ne hazırlanırken, bu hususlarda fikir birliğine varılması için taban hazırlayacak” değerlendirmesini yaptı.
100 MİLYAR DOLARLIK UKRAYNA FONU
Stoltenberg basına yansıyan, müttefiklere 100 milyar dolarlık Ukrayna fonu oluşturulmasını teklif edeceği tarafındaki haberlerle ilgili yorum yapmayacağını vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Teklifin detaylarına girmeyeceğim. Takviyesi daha sağlam, daha öngörülebilir hale getirmek gayesiyle NATO çerçevesinde takviyemizi kurumsallaştırmanın yollarını tartışıyoruz. Bugün ve yarın yapılacak toplantıda en son karar alınmayacak. Umarız fikir birliğine hakikat ilerleyeceğiz ve akabinde tepeye kadar bir muahedeye varacağız.”
Bu teklifin Donald Trump’ın ABD’de lider seçilmesi muhtemelliğine karşı tedbir olup olmadığı sorusuna Stoltenberg, “Bu teklifi tartışmamızın nedeni, savaş alanındaki durumu görmemizdir. Ukrayna’da durumun ne kadar güçlü olduğunu görüyoruz. Bu nedenle NATO müttefiklerinin yaptığı her şeyi memnuniyetle karşılıyoruz. Birebir vakitte daha fazlasını yapmamız gerektiğini de görüyoruz. Ukraynalıların daha fazla takviyeye gereksinimleri var ancak tıpkı vakitte daha öngörülebilir ve uzun vadeli takviyeye de gereksinimleri var” cevabını verdi.
Stoltenberg, ABD Kongresinin Ukrayna’ya takviye üzerinde bir an evvel mutabakata varmasını beklediğini vurgulayarak, bunun ABD’nin çıkarına olacağının altını çizdi.
İlk günkü toplantıların akabinde bakanlar, yarın NATO’nun kuruluşunun 75’inci yıl dönümü için yapılacak merasime katılacak. Bakanlar, ikinci günde ayrıyeten NATO-Ukrayna Kurulu Toplantısı’nda buluşacak, Ukraynalı mevkidaşları Dmitro Kuleba’dan alandaki son durumla ilgili bilgi alacak.
Bakanlar son oturumda Asya-Pasifik bölgesindeki ortakları Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda, Güney Koreli mevkidaşlarıyla bir ortaya gelecek. Bu toplantıda, Avrupa Birliği Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de hazır bulunacak.
Toplantılara, İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström de ittifakın en son üyesini temsilen katılacak. Finlandiya 4 Nisan 2023’te üye olmuş, İsveç ise 7 Mart’ta NATO’ya 32’nci üye olarak katılmıştı.