Gastroenterit hadiseleri süratle artarken, uzmanlar hastalıktan korunma yolları ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi veriyor.
Halk ortasında mide ve bağırsak üşütmesi olarak bilinen gastoenterit; ateş, bulantı, kusma ile birlikte yahut bunlar olmaksızın dışkı kıvamında yumuşama/cıvıklaşma yahut dışkı ölçüsünde artış yani ishal olarak tanımlanır. Ekseriyetle virüs, bakteri yahut parazitlerden kaynaklanan bu sorun her yaştan insanı etkilese de, bilhassa çocuklarda daha sık görülüyor.
Çocuklarda dışkılama ölçüsü yetişkinlerden farklıdır. Örnek verilecek olursa anne sütü alan bebeklerde günlük dışkılama 3-7 kere görülürken, ek besin periyodunda bu sayı daha az sayıdadır. Azalma eğiliminde olsa da ishal ve komplikasyonları, gelişmekte olan ülkelerdeki 5 yaş altı ölümlerin hala %20’sini oluşturmaktadır. Uzm. Dr. Fatih Ay, çocuklarda görülen gastroenterit hakkında konuştu.
Ortak kullanım alanlarına dikkat!
Çocuklarda gastroenteritin çoğunlukla sebebi virüslerdir. Bunun yanında bakteriler, parazit enfeksiyonları, besin zehirlenmeleri de ishale neden olabilir. Bilhassa ilkbahar ve yaz aylarında salgınlar halinde görülebilir. Saptanabilen etkenler ortasında en sık görülenler rotavirüs, adenovirüs ve norovirüstür. Kirli yiyecek yahut su tüketilmesi, ortak kullanım alanları (tuvalet, banyo, mutfak, musluk başlıkları, havlu) esas risk faktörleridir.
Çocuklarda gastroenterit belirtileri
Rotavirüs gastroenteriti; çocuklarda gastroenterite en fazla neden olan viral etkenlerdendir. Tipik olarak ateş, kusma ve 5-7 güne kadar süren sulu ishal yapabilir. Yaz aylarında ve 6-24 ay ortası çocuklarda daha sık görülür. Bebeklik devrinde yapılan aşılamayla, daha sonra geçirilebilecek olan rotavirüs enfeksiyonunun şiddeti ve sıvı kaybına bağlı hastanede yatış ihtiyacı azaltılabilir.
- Sulu yahut cıvık dışkılama
- Mide bulantısı ve kusma
- Kramp biçiminde karın ağrısı, küçük çocuklarda huzursuzluk
- Ateş
- İştah azalması
- Halsizlik
- Ağız kuruluğu
Belirtiler geçmezse çabucak uzmana başvurulmalı
Gastroenterit birden fazla vakit 1-2 günde kendi kendini hudutlar ancak ishal ve kusma birkaç günden uzun sürüyorsa, 39 C’den yüksek ateş varsa, dışkıda kan görüldüyse ve çocuğunuzda sıvı kaybı belirtileri varsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır. Huzursuzluk, halsizlik, ağız kuruluğu, ağlama sırasında gözyaşının olmaması, idrarda yoğunluk, idrar ölçüsünde azalma yahut hiç olmaması, bebeklerde baş kemiklerinin ortasındaki yumuşak bölgede çökme varsa sıvı kaybından bahsedilir ve hastaneye ulaşılmalıdır.
Hastalığa yakalanmadan tedbir alın
Çocuklarda gastroenterit tedavisinde bol su tüketilmesi önerilir. Süt eserleri, lif içeren, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulması gerekir. Viral gastroenteritlerin tesirli bir ilaç tedavisi yoktur. Bu yüzden en tesirli tedavi tekniği korunmadır. Kirli suların ve yiyeceklerin tüketilmemesi, tüm meyve ve sebzelerin tüketilmeden evvel yıkanması, ortak kullanım alanlarının paklığı, ılık su ve sabun ile en az 20 saniye el yıkama, rotavirüse karşı aşılama esas alınabilecek tedbirlerdendir. Yüksek ateş, kanlı ishal, enfeksiyon belirtilerinde yükselme, dışkı analizlerinde bakteriyel enfeksiyondan şüphelenilen durumlarda hekiminizin önerdiği antibiyotik tedavisi kullanılmalıdır. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)