Anayasa Mahkemesi (AYM) kamu yeri üzerinde inşa edilen müsaadesiz yapıların rastgele bir karar alınmasına gerek olmadan belediye yahut devlet zabıtası tarafından derhal yıkılabilmesine imkan sağlayan kanun kararını iptal etti.
İstanbul 7. Yönetim Mahkemesi, baktığı bir davada, 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun, “Yeniden Gecekondu Yapılmasının Önlenmesi” başlıklı 18. hususundaki, “izinsiz yapılar hiçbir karar alınmasına gerek kalmaksızın belediye yahut devlet zabıtası tarafından derhal yıktırılır” kararının iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Yüksek Mahkeme, düzenlemeyi Anayasa’ya muhalif bularak iptal etti. İptal kararının 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verildi.
Anayasa Mahkemesi’nin münasebetinde, kuralla kamu toprağı üzerinde müsaadesiz bir yapının inşa edildiğinin tespiti durumunda, rastgele bir yıkım kararına gerek duyulmadan belediye yahut devlet zabıtası tarafından yapının derhal yıkılabilmesine imkan sağlandığı belirtildi.
Kural nedeniyle, müsaadesiz yapıyı inşa edenlere ve yapıyı kullananlara, kelam konusu yıkım sürecinin bildirim edilmek suretiyle bildirilemeyeceğine işaret edilen münasebette, bu sürece karşı ilgililerin kullanabileceği bir dava açma hakkının korunmasını sağlayacak garantilere yer verilmediği kaydedildi. Bu durumun, “yıkım kararının hukuka uygun olup olmadığının iptal davası yoluyla incelenmesine imkan sağlayan müracaat yolunu fonksiyonsuz hale getirdiği” vurgulandı.
Bu nedenlerle kuralın Anayasa’nın 35. unsurunda teminata alınan mülkiyet hakkıyla kontaklı olarak Anayasa’nın 40. hususunda düzenlenen tesirli müracaat hakkına terslik oluşturduğu tespiti yapıldı.